Opinie

Victor Van der Chijs

Voorzitter Deltalinqs en de Rotterdam Port Promotion Council
 

1. Je hebt gekozen voor het voorzitterschap van Deltalinqs, vertegenwoordiger van ruim 700 bedrijven in het Rotterdamse haven- en industriegebied. Hoe hoop je invulling te geven aan die rol in relatie tot de energietransitie en de Nederlandse klimaatdoelen?  

Het omvormen van de Nederlandse industrie om de klimaatdoelstellingen te halen is – denk ik - de grootste transitie sinds de Industriële Revolutie. Het Rotterdamse haven- en industrieel complex, verantwoordelijk voor bijna 90% van de totale CO2-uitstoot in Rotterdam, heeft daarin een belangrijke rol. De discussie is dus niet óf we het gaan doen, maar hóe we het gaan doen. Om de omslag te kunnen realiseren, moet alles samenvallen: samenwerking tussen bedrijven, draagvlak van onze stakeholders, en óók regie en steun van de overheid. Daarin ligt voor mij een belangrijke opdracht; als voorzitter van Deltalinqs ben je tenslotte een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de grootste haven van Europa. De bedrijven willen wel; zij zijn sterk gemotiveerd. Er zijn al een hoop initiatieven gestart, maar het is op een aantal vlakken (bv. het aanleggen van nieuwe energie-infrastructuur) nog steeds onduidelijk waarop ze kunnen rekenen en wat er van de bedrijven wordt verwacht. Daarom moet de overheid nu snel de regie nemen en met ons de route uitstippelen: wie doet wat, wanneer, voor hoeveel en met wie. Ik ben optimistisch en hoopvol dat de energietransitie in de grootse haven van Europa gaat lukken. De transitie kan ons, uiteraard naast klimaatwinst, ook veel innovatie en competitief voordeel opleveren. Als voorzitter ben ik druk bezig om dit mogelijk te maken. Ik vind dat leuk. Als het makkelijk was, had ik er niet voor gekozen.

2. De belangen in de Rotterdamse haven zijn groot. wat is ervoor nodig om aan al die belangen tegemoet te komen?

Het Rotterdamse haven- en industrieel complex is verreweg het grootste industriecluster van Nederland. Er staat inderdaad veel op het spel: bijna 400.000 directe en indirecte banen en ruim 6% van ons BNP. Wat daarnaast speelt is dat bedrijven vaak sterk van elkaar afhankelijk zijn. Om het havenindustrieel complex toekomstbestendig te houden en Nederland uiteindelijk klimaatneutraal te maken, zijn forse investeringen nodig. De risico’s zijn navenant. Bij een transitie van deze omvang, waarin gebruik gemaakt gaat worden van nieuwe technologieën en waar sprake is van grote afhankelijkheden, kan veel misgaan. Daarom is samenwerking heel belangrijk. Tussen bedrijven onderling, maar uiteraard ook publiek-private samenwerking. Wij kunnen dit niet zonder de overheid. Die samenwerking en steun is er gelukkig, maar moet verder geïntensiveerd worden. We moeten elkaar helpen om deze grote operatie voor elkaar te krijgen; we moeten het samen doen. Dit zijn investeringen van groot maatschappelijk belang; het gaat hier immers om het behouden van onze toekomstige welvaart. Tenslotte is er ook een aantal andere dossiers dat opgelost moeten worden. Denk aan de stikstofimpasse die nieuwe investeringen en verduurzaming nu bemoeilijkt, het tekort aan technisch geschoold personeel en de sociale transitie die moet worden doorgemaakt. Als we die niet goed regelen, zal de energietransitie vertragen. Sterker nog, het kan de showstopper worden.

Victor Van der Chijs                                                   

3. Biedt de energietransitie ook kansen voor de Rotterdamse industrie, en wat is er nodig om die kansen te verzilveren?

Absoluut. Ik zei het al: de impact van de energietransitie is vergelijkbaar met de industriële revolutie in de negentiende eeuw. Door de transitie, maar ook door verdere digitalisering, verandert de arbeidsmarkt in het haven- en industriegebied. Er gaan banen verdwijnen, bestaande functies veranderen en er zullen nieuwe banen en bedrijven ontstaan. Dit kan in het Rotterdamse havengebied 10 tot 15 duizend nieuwe banen opleveren. Daarbij is gerichte ondersteuning van de overheid nodig, en ook regelgeving die het mogelijk maakt voor bedrijven om regionaal afspraken te maken met (beroeps)onderwijsinstellingen over de kwaliteit en kwantiteit van het onderwijs. De bedrijven weten tenslotte welke skills hun toekomstige werknemers moeten hebben. Hoe mooi is het, als opleidingsinstituten daarop hun onderwijs kunnen afstemmen. Ook hierbij is publiek-private samenwerking dus essentieel. Ik ben ervan overtuigd dat als we het hier goed samenwerken, de Rotterdamse haven haar positie zelfs kan versterken. Ook in de toekomst kunnen we hier een prima boterham verdienen, als we de transitie maar slim en efficiënt met elkaar regelen. Met de juiste investeringen kan Rotterdam een belangrijke waterstof-hub worden in Europa.